Program profilaktyczny

BUMERANG

DLA ZESPOŁU SZKOŁY PODSTAWOWEJ I GIMNAZJUM W PORAJOWIE

I.

Program obejmuje przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym             dzieci i młodzieży. Najpoważniejsze z nich, to:

–         palenie tytoniu ,

–         używanie alkoholu,

–         używanie środków psychoaktywnych (narkotyków, środków wziewnych, leków),

–         wczesna aktywność seksualna,

–         zachowania agresywne i przestępcze ( w tym przemoc w szkole ). Problemem szkoły są niekiedy zachowania patologiczne związane z jej nadgranicznym położeniem, wymagające dodatkowej pracy wychowawczej,

–         ucieczki z domu, zachowanie dewiacyjne i autodestrukcyjne a także zagrożenia uczestniczeniem w subkulturach
o negatywnych wpływach wychowawczych ,

–         działanie prewencyjne wobec dzieci z rodzin niedostosowanych, zagrożonych patologiami a także przemocą w rodzinie.

Ponieważ wiadomo, że zachowania ryzykowne najczęściej z sobą współwystępują, działania programu muszą z konieczności mieć charakter nie tylko zindywidualizowany ale i ogólny.

Profilaktyka zaś powinna prowadzić nie tylko do redukcji czynników ryzyka ( lub ich eliminacji ) ale i do wzmacniania czynników chroniących i kształtowanie właściwych wzorów zachowania oraz promocji zdrowych stylów życia.

Program profilaktyczny realizowany jest wielostronnie,             z wykorzystywaniem wszelkich dostępnych form, zarówno wewnętrznych , jak i pozaszkolnych. W jego ramach szkoła współpracuje z rodzicami, władzami gminnymi, Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną, Gminnym Ośrodkiem Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, wyspecjalizowanymi funkcjonariuszami Policji, firmami edukacyjnymi i prowadzącymi programy profilaktyczne w różnych formach.

Zasady programu profilaktycznego, to:

–         informacje o problemach – dzieci, rodzice, nauczyciele.

–         edukacja – zarówno w ramach uczenia przedmiotowego (biologia, wychowanie fizyczne, przygotowanie do życia w rodzinie, godziny wychowawcze), jak i profesjonalnych programów edukacyjno – profilaktycznych i działań w ramach zajęć pozalekcyjnych.

–         interwencja – zarówno indywidualna jak i grupowa we współpracy             z wyspecjalizowanymi instytucjami i pracującymi w szkole pedagogami, terapeutami i psychologiem.

Właściwą diagnozę problematyki zagrożeń umożliwia przeprowadzenie

przez szkołę w okresie XI – XII /2002 r. ankiety i wywiadu dotyczące występowania w naszej szkole zjawisk przemocy i nałogów wśród uczniów. Omówienie tych problemów będzie przedmiotem posiedzenia Rady Pedagogicznej w styczniu 2003 r. Szkoła, w ramach uczestnictwa w akcji „Szkoła z klasą”, będzie prowadziła w bieżącym roku szkolnym, szeroką działalność w zakresie rozpoznania i poprawy funkcjonowania wychowawczego, obejmującego również działania profilaktyczne.

II.

Elementy programu według planu pracy wewnętrznej szkoły, realizowane na co dzień :

1.     Omówienie problematyki zagrożeń i zachowań ryzykownych, w ramach codziennej pracy wychowawców i godzin wychowawczych, według indywidualnych planów, a także informacja – edukacja w ramach lekcji przedmiotowych

2.     Prowadzenie indywidualnej terapii uczniów przez pedagoga i psychologa szkolnego – rozpoznanie i przeciwdziałanie zagrożeniom, działanie interwencyjne. Także sporządzanie diagnoz i analiz sytuacji w szkole             w tym zakresie

3.     Stały kontakt z rodzicami dzieci             zagrożonych nałogami i patologiami             w tym wizyty w domach i rodzinach (wychowawcy i pedagog)

4.     Prowadzenie zajęć socjoterapeutycznych i muzykoterapeutycznych, kwalifikowanych dla dzieci przejawiających zaburzenia zachowania i zagrożonych różnymi zachowaniami ryzykownymi

5.     W ramach działania świetlicy szkolnej, pedagodzy otoczą szczególną opieką dzieci ze środowisk zagrożonych i rodzin dysfunkcyjnych według indywidualnych planów

6.     W ramach spotkań z rodzicami – ciągła informacja i edukacja w omówionym zakresie. Podawanie danych wynikających z diagnoz szkolnych. Szczegółowe programy dla rodziców są podane w opisie profesjonalnych szkoleń

7.     W ramach pracy Rady Pedagogicznej szkół i szkolenia wewnętrznego nauczycieli w bieżącym roku szkolnym odbędą się dodatkowo szkolenia związane z problemem przemocy występującej w szkole oraz nadpobudliwości dzieci i młodzieży.

Całość działań w omówionym zakresie ma charakter ciągły i nie można jej podporządkować szczególnym harmonogramom. W ramach występowania konkretnych problemów będą powoływane grupy robocze do ich rozwiązywania z grona Rady Pedagogicznej.

III.

W zakresie współdziałania z instytucjami pozaszkolnymi, szkolenia             i działania profilaktyczne obejmują:

1.     We współpracy z Komisariatem Policji w Bogatyni, jej wyspecjalizowani funkcjonariusze przeprowadzą szkolenia:

–         klasy I – IV – Bezpieczna droga do szkoły. Obcy

–         klasy V – VI – Problemy dotyczące narkotyków i uzależnień

–         Gimnazjum – Odpowiedzialność karna i administracyjna. Problemy dotyczące patologii młodzieży

–         narkotyków i uzależnień.

–         Sprawdzenie pomieszczeń szkolnych na obecność narkotyków. Spotkania z rodzicami – problemy dotyczące udziału psa – wg planów Policji

–         Stała współpraca z funkcjonariuszami z działu prewencji i nieletnich. Przedstawienie im problemu nadzoru okolicy szkoły na okoliczność występowania zagrożeń uczniów z tej strony

2.     Na zlecenie szkoły szkolenie prowadzone przez Ośrodek Profilaktyki

I Edukacji ze Zgorzelca :

–         Szkolenia dla rodziców klas I „Dzieciństwo bez przemocy”

–         Wykłady dla rodziców klas III „Dobry kontakt warunkiem skutecznej profilaktyki”

–         Program profilaktyczny „Tak czy nie” klasy gimnazjalne

Szczegółowe terminy będą ustalane na bieżąco.

3.     Spektakle teatrów profilaktycznych, „Zwierciadło” :

–         klasy I – V bajka dydaktyczna „ Kraina mądrości” w X 2002 r.

–         klasy VI i Gimnazjum „ Drzazgi” problematyka młodzieży w X 2002

–         klasy VI i Gimnazjum „ V przykazanie” w X 2002 r.

–         klasy I – IV „ Diabelskie psoty” bajka dydaktyczna, problemy uzależnień XII 2002 r.

–         klasy IV – VI „Dlaczego nie” w XII 2002 r. – problemy uzależnień, umocnienie wartości pozytywnych w życiu

Dalsze spektakle w miarę posiadanych przez szkołę środków możliwości i potrzeb.

4.     Spotkanie w klasach IV – VI prowadzone przez pedagoga szkolnego w zakresie przeciwdziałania nikotynizmowi, w klasach gimnazjalnych, psycholog szkolny w br. szkolnym zwróci na ten temat szczególną uwagę.

5.     Program profilaktyczny prowadzony przez psychologa z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w ramach programów Gminnego Ośrodka Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych:

–         zajęcia warsztatowe dotyczące zagrożenia dzieci i młodzieży uzależnieniami i niewłaściwymi stylami zachowania (uzależnienie, sekty, mody, podkultura młodzieżowa, zaburzenia relacji rodzinnych             i szkolnych)

Klasy I – III Gimnazjum ( 3 x 3 godziny ) XI – XII / 2002 r

Zebranie rodziców – 3 godziny XI – XII / 2002 r

Szkolenie Rady Pedagogicznej – I / 2003 r

6.     W stosunku do dzieci przejawiających zachowanie ryzykowne i mogące

prowadzić do uzależnień szkoła współpracuje ściśle z:

–         Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną w Bogatyni (terapia indywidualna i rodzinna)

–         Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży w Zaborze, gdzie kieruje się dzieci z głębszymi zaburzeniami do terapii

–         Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Bogatyni w ramach udzielenia pomocy rodzinom i dzieciom ze środowisk zagrożonych różnymi patologiami społecznymi

–         Punktem konsultacyjnym w zakresie „Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie” w Bogatyni

–         Dotyczy to też kuratorów dzieci, których ustanowił Sąd Rejonowy – Wydział Spraw Rodzinnych; szkoła pozostaje z kuratorem i Sądem w stałym kontakcie.

IV.

Opisane uprzednio działania informacyjno – edukacyjno –interwencyjne szkoły mają charakter zapobiegania i eliminacji zjawisk ryzykownych. Równocześnie w ramach swojego programu wychowawczego, szkoła prowadzi wiele zajęć i działań wzmacniających czynniki chroniące przed zagrożeniami i sprzyjające dobremu rozwojowi społecznemu dzieci i młodzieży.

Szkoła ma bardzo szeroką ofertę zajęć pozalekcyjnych. Dotyczy to kilkunastu prowadzonych kół zainteresowań, muzykoterapii, socjoterapii, możliwości stałego kontaktu z psychologiem szkolnym, uprawianie sportu             i różnych form rekreacji.

Przedstawione założenia i codzienna praktyka wpływają profilaktycznie na możliwość unikania przez uczniów zachowań ryzykownych   i uzależnień. Dlatego, nie wykonując tych działań jako elementów programu profilaktycznego, należy uznać, że realnie są one bazą wszelkich działań prewencyjno – profilaktycznych.

Literatura :

–         „Profilaktyka w Środowisku Lokalnym”, red. G. Świątkiewicz, Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,             Warszawa 2002 r.

–         „Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalne psychoprofilaktyki”, Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej MEW, Warszawa 2002 r. – Joanna Szymańska.