zspporajow@gmail.com (75) 77-38-223 | (75) 77-38-227

Nysa

Chociaż Nysa nie znajdowała się bezpośrednio u granic Porajowa Dużego i tylko krótki odcinek Nysy przebiegał przy granicy Porajowa Małego, to jednak Nysa odgrywała ogromną rolę dla mieszkańców Porajowa. Tak samo jak dla nazwy “Porajów”, Nysa miała swoje znaczenie. (Patrz rozdział 3). Również droga Porajowa do Zittau przebiegała w każdym przypadku przez Nysę. Przed regulacją rzeki, drogi te często były nie do przebycia ze względu na powodzie.

Początkowo były tylko 3 drogi do Zittau:

    1. Przez Sieniawkę – Friedländer Straße (obecnie Chopinstraße)
    2. Kleinschönauer Straße – droga polna przy młynie Reißig do Poritscher Straße (obecnie Brückenstraße)
    3. Ullerdorfer Straße – Grottauer Straße (obecnie Friedenstraße)

Już w 1911 od mieszkańców Porajowa i Kopaczowa wpłynął wniosek do Starostwa w Zittau z prośbą o stworzenie lepszego połączenia z miastem czeskim. W tym celu źródła Lusatia należałoby zbudować most na rzece Nysa i utworzyć przejście piesze do Eltwerk. Starostwo odrzuciło wniosek z powodu kosztów. 1)

We wniosku o przyłączenie do gminy Zittau, żądanie to przybrało następujące brzmienie:

§7 Gmina miejska jak najszybciej po przyłączeniu do gminy, zatroszczy się o ulepszenie warunków komunikacji poprzez budowę mostu na rzece Nysie na wysokości źródła Lusatia. …2)

Most ten został zbudowany z drewna i można było go podnosić w czasie powodzi.

Już na początku lat dziewięćdziesiątych XIX wieku wraz z rozpoczęciem regulacji rzeki Mandau, można było rozpocząć regulację Nysy po stronie czeskiej. Prace regulacyjne przeprowadzono w 6 etapach, które w czasie od 1926 do 1933 dzielą się następująco:

  1. i 2. Etap budowy odcinek biegu rzeki od granicy państwa (110 m na terenie Czech) do Grottauer Straße łącznie z jazem i mostem.

3. Etap budowy. Most FriedländerStraßen oraz regulacja potoku Eckert.

4. Etap budowy. Odcinek biegu rzeki na Friedländer Straße aż za obszar Weinau.

5. Etap budowy. Odcinek biegu rzeki na Friedländer Straße aż do młyna Reißg.

6. Etap budowy. Odcinek biegu rzeki na Friedländer Straße aż do Grottauer Straße i do ujścia Mandau.

Ta, jak wydaje się, nielogiczna kolejność etapów roboczych podyktowana była wymogami technicznymi.

Stara rzeka zataczała trochę większy łuk wokół wiaduktu Zittau-Liberec. Uregulowana Nysa biegnie teraz bardziej na zachód, a więc przez dwa przęsła wiaduktu tak, że jeden filar stoi na środku rzeki. W tym celu podstawa filara musiała być odpowiednio głęboko wkopana i wzmocniona zbrojeniem pierścieniowym oraz betonowym płaszczem o grubości 2 metrów.

Wyregulowany odcinek od granicy do obszaru za Weinau wynosi 4700m długości, a jego nachylenie wynosi 10,5 m.

Budowa w porze zimowej była prawie znikoma, natomiast w miesiącach letnich zatrudniano 200 do 300 pracowników.

Duże trudności podczas budowy sprawiały ciągłe powodzie, które często zmuszały do wstrzymania prac. 3)

Źródło:

  1. Wiadomości z Zittau z dnia 12 kwietnia 1911
  2. Archiwum miejskie Drezno, Oddział w Bautzen. Akta 2076 2397
  3. Wiadomości z Zittau z dnia 3 marca 1934

 

%d bloggers like this: